خرید انواع لوله با بهترین قیمت
آشنایی کامل با انواع لوله ها
لوله قطعه ای استوانه ای شکل و تو خالی است که برای انتقال سیالات شامل مایعات، گاز ها، بخار ها، و حتی جامدات ذوب شده و پودرهای ریز به کار می رود. این قطعات استوانه ای را می توان از جنس های مختلفی مانند فلز، استیل، بتن، فولاد، آلیاژ های فلزی و … تولید نمود که هر یک در موارد خاصی مورد استفاده قرار می گیرند. یک لوله دارای چندین مشخصه مهم است که بر اساس آن ها ساخته می شود.
این مشخصات شامل روش های ساخت، قطر، ضخامت، آرایش انتهای لوله، طول و جنس می باشند. هر کدام از این مشخصات دارای اهمیت ویژه ای هستند و در ادامه به طور کامل مورد برسی قرار خواهند گرفت.
روش های ساخت انواع لوله ها
لوله ها را میتوان با استفاده از روش های گوناگونی تولید نمود که هر کدام از این روش ها استاندارد های خاص خود را دارا می باشند. بدیعی است که تنوع در روش های تولید لوله سبب ایجاد لوله هایی مختلف با ویژگی های منحصر به فرد خواهد شد. استحکام، ضخامت، مقاومت در برابر تنش ها و خوردگی ها و همچنین مقاومت در برابر دما و فشار از جمله ویژگی های مهم لوله هستند که با توجه به روش های مختلف ساخت می توانند سبب تولید لوله های گوناگونی شوند. به طور کلی سه روش برای تولید لوله های صنعتی وجود دارد:
- تولید لوله های بدون درز (Seamless pipe)
- تولید لوله های درز دار داخلی طولی (Longitudinal welded pipe)
- تولید لوله های درزدار مارپیچی (Helical welded pipe)

این سه روش دارای کارایی زیادی برای ساخت لوله ها بوده و هر یک دارای روش های منحصر به فرد برای تولید لوله می باشند. می توانید برای اطلاع بیشتر از هر یک از روش های ساخت لوله، مقاله روش های ساخت لوله چگونه است را مطالعه کنید.
اندازه گذاری لوله
برای بیان قطر لوله از سه روش مختلف استفاده می شود:
اندازه نامی لوله (Nominal Pipe Size)
قطر داخلی (Inside diameter)
قطر خارجی (Outside diameter)
سایز لوله
سایز تمامی لوله ها بر اساس ” سایز نامی لوله ” با علامت اختصاری NPS بیان می شود. سایز های متداول لوله ها بر اساس اینچ عبارتند از:
1/4 ، 3/8، ½، ¾ ، 1، ¼1 ، ½1 ، 2 ، ½ 2 ، 3، ½3 ، 4، 5، 6، 8، 10، 12، 14، 16، 18، 20، 24، 28، 32، 34، 36
سایز های کوچک نظیر ½ ، 8/3، 4/1 ، 8/1 اینچ معمولا برای خطوط ابزار دقیق می باشند. قطر داخلی (ID) و قطر خارجی (OD) هم به ترتیب لوله را بر اساس اندازه قطر داخلی و اندازه قطر خارجی بیان می کنند. باید به این نکته مهم توجه شود که برای لوله هایی با قطر خارجی 1/8 تا 12 اینچ، قطر نامی همواره کمتر از قطر خارجی می باشد و هیچ رابطه ی خاصی در این بازه بین این دو وجود ندارد. اما برای لوله هایی با قطر خارجی بزرگتر از 12 اینچ، قطر نامی همواره با قطر خارجی برابر می باشد.
اندازه نامی لوله که به طور مختصر آن را NPS می نامند، تنها یک اسم برای شناسایی ساده و آسان لوله می باشد که با دانستن آن می توان سایر مشخصات لوله (قطر داخلی و خارجی) را نیز با توجه به استاندارد های موجود بدست آورد. قطر داخلی (ID) و قطر خارجی (OD) هم به ترتیب لوله را بر اساس اندازه قطر داخلی و اندازه قطر خارجی بیان می کنند.
باید به این نکته مهم توجه شود که برای لوله هایی با قطر خارجی 1/8 تا 12 اینچ، قطر نامی همواره کمتر از قطر خارجی می باشد و هیچ رابطه ی خاصی در این بازه بین این دو وجود ندارد. اما برای لوله هایی با قطر خارجی بزرگتر از 12 اینچ، قطر نامی همواره با قطر خارجی برابر می باشد. به طور کلی در استاندارد های مختلف برای بیان قطر لوله ها بیشتر از قطر نامی یا همان NPS استفاده می شود.
ضخامت لوله
ضخامت لوله یکی دیگر از ویژگی های مهم لوله می باشد که استحکام لوله را نشان می دهد. در واقع هرچه ضخامت یک لوله در قطر خارجی مشخص، بیشتر باشد آن لوله مستحکم تر خواهد بود. در ابتدا برای بیان ضخامت لوله ها از شاخص وزنی سازنده (Manufactures Weight) استفاده می شده است که در آن سه رده ضخامتی مختلف برای لوله ها وجود دارد:
ضخامت استاندارد (Standard=STD)
ضخامت بسایر مستحکم (Extra Strong=XS)
ضخامت بسیار مستحکم مضاعف (Double Extra Strong=XXS)
همانطور که از نام این سه ضخامت مشخص است، به ترتیب STD، XS و XXS لوله تقویت می شود که ناشی از افزایش ضخامت لوله است.
در ادامه ی توسعه و پیشرفت هایی مختلفی که در فرآیند های صنعتی صورت گرفت لزوم استفاده از لوله هایی با ضخامت های متفاوت ایجاد شد. بر همین اساس سعی شد تا لوله ها را در ضخامت های متنوعی تولید نمایند که نتیجه ی آن استفاده از استاندارد ANSI برای تولید لوله هایی با ضخامت مختلف بود.
در این استاندارد ضخامت لوله ها با عبارتی به نام Schedule(sch) تعریف می شود که شامل 15 رده ی ضخامت مختلف شامل 5، 5S، 10، 10S، 20، 30، 40، 40S، 60، 80، 80S، 100، 120، 140 و 160 می باشد. این ضخامت ها برای ساخت لوله های کربن استیل و استنلس استیل (آن های که s دارند) مورد استفاده قرار می گیرند.
انواع آرایش انتهای لوله
در ساخت لوله ها سه نوع آرایش مختلف برای انتهای لوله وجود دارد که هر یک بنا بر نوع اتصالی که قرار است برای لوله در نظر گرفته شود، به کار می روند. این سه نوع آرایش انتهای لوله عبارتند از:
انتهای پخ (Bevel End=BE)
انتهای صاف (Plain End=TE)
انتهای رزوه ای (Threaded End=TE)
در مواردی که لوله ها باید به صورت جوشی به یکدیگر ممتصل شوند از لوله هایی با انتهای پخ استفاده می شود و این در حالی است که اگر اتصال لوله ها به صورت سوکتی و رزوه ای انجام شود باید از لوله هایی با انتهای به ترتیب صاف و رزوه ای استفاده کرد.

روش های اتصال لوله
در لوله کشی به منظور ایجاد خطوط لوله نیاز به اتصالات لوله ها به یکدیگر وجود دارد که از روش های مختلفی بدین منظور استفاده می شود که هریک در موارد خاصی کاربرد دارند. این روش ها شامل موارد زیر می باشند:
اتصال جوشی لب به لب (Butt Welded)
اتصال جوشی سوکتی (Soket Welded)
اتصال پیچی (Screwed)
اتصال فلنجی (Bolted Flange)
جنس لوله ها
لوله ها با توجه به کاربرد های فراوانی که دارند در بازه ی وسیعی از دما و فشار برای انتقال سیالات مختلف با خواص گوناگون مورد استفاده قرار می گیرند، در چنین شرایطی انتخاب جنس مناسب لوله می تواند بسیار مهم و تاثیر گذار باشد.
به طور مثال بعضی از موارد قابلیت تحمل دما و فشار بالا را ندارند و یا بعضی از مواد برای انتقال سیالات خوردنده مناسب نیستند. بنابراین شناخت مواد و خواص آن ها به منظور تعیین جنس لوله از اهمیت ویژه ای برخودار است. به طور کلی جنس لوله ها با توجه به نوع کاربردشان تعیین می شود تا بتواند نیاز های مورد نظر را پوشش دهند.
امروزه با توجه به پیشرفت های زیادی که در زمینه ی شناخت خواص مواد حاصل شده است، از مواد و عناصر مختلفی برای ساخت لوله ها استفاده می شود که هر یک به بهبود عملکرد لوله در حین فرآیندهای انتقال می انجامند. به طور کلی لوله ها از نظر جنس به صورت زیر تقسیم بندی بندی می شوند.
دقت شود که طبق استاندارد های موجود، مواد پایه آهنی را با حرف A، پایه غیر آهنی را با حرف B، و پایه های غیرفلزی با حرف C و … نشان می دهند. همچنین در هنگام ساخت با اضافه و کم کردن عناصر مختلف و یا انجام عملیات های حرارتی گوناگون می توان تغییر خواص متنوعی را ایجاد کرد. این امر سبب تولید گرید های مختلفی از هر جنس می شود که برای مشخص کردن آن ها از اعداد و حروف مشخصی در استانداد ها استفاده می شود. در یک دسته بندی خاص می توان لوله های صنعتی را از نظر جنس به سه دسته ی بزرگ تقسیم کرد:
کربن استیل
فولاد ضد زنگ
فولاد آلیاژی
که هر کدام از این موارد دارای انواع مختلفی هستند.
طول لوله ها
طول لوله ها برای خطوط با سایز کم، 6 متر و برای خطوط با سایز بالا، 12 متر در نظر گرفته می شود. در مواردی که نیاز به لوله ای با طول 12 متر وجود داشته باشد، بهتر است از یک شاخه 12 متری استفاده شود. (به جای آن که از دو شاخه 6 متری به هم جوش داده شوند.) اما اگر لوله های سایز بزرگ با طول زیاد نیاز باشند، در این صورت لوله دارای وزن بالایی خواهد بود که ممکن است حمل و نقل آن را با مشکل مواجه کرده و آسیب هایی به لوله وارد شود. بنابراین در چنین شرایطی باید بهترین انتخاب با توجه به شرایط موجود انجام شود تا بهترین وضعیت برای انتقال لوله را فراهم گردد.
عایق کاری لوله ها
در بعضی از موارد نیاز است تا بر روی لوله هایی که در صنعت مورد استفاده قرار می گیرند، عایق کاری انجام شوند که این امر با اهداف گوناگونی بر روی خط لوله صورت می گیرد. زمان هایی که سیال داغ یا سرد در یک خط لوله جریان می یابد، خط لوله را عایق می کنند تا از هدر رفتن گرما و سرما درون لوله جلوگیری شود.


